Als een van de meest vervuilende landen is het goed dat Amerika stappen zet naar het terugdringen van de CO2 uitstoot. Het is voor Obama zeer behoedzaam manoeuvreren in het Amerikaanse politieke mijnenveld. Het getuigd dus van politieke moed dat Obama zijn bestuurlijke power in zijn nadagen als president hiervoor inzet! Hopelijk zal het niet ‘too little to late’ blijken te zijn!
President maakt met energieplan klimaat tot campagnethema. Republikeinen in verwarring, kiezers willen actie.
“Dank u president Obama”, riep de Sierra Club, een actiegroep voor natuurbescherming, op zijn website. “Onverantwoordelijk, en zijn boekje te buiten gaand”, zei de Republikeinse presidentskandidaat Jeb Bush.
De nieuwe regels voor de uitstoot van CO2 door energiecentrales hebben in de VS een heftig debat op gang gebracht. En dat precies een paar dagen voor het eerste tv-debat tussen Republikeinse presidentskandidaten. Het moment lijkt wel expres gekozen om te garanderen dat het klimaat een flinke rol gaat spelen in de campagne.
Clean Power Plan
De nieuwe regels eisen van de Amerikaanse deelstaten dat ze hun uitstoot aan broeikasgassen fors terugbrengen: 32 procent ten opzichte van 2005. Het plan, opgesteld door het federale energie-agentschap EPA, moedigt de deelstaten aan te investeren in zonne- en windenergie, en om markten op te zetten voor uitstootvergunningen, net zoals Europa die heeft. Zulke vergunningen geven schone bedrijven een voordeel ten opzichte van vervuilende concurrenten.
© ap. President Obama doet zijn Clean Power Plan uit de doeken
oor Obama was het klimaat op aarde vanaf zijn aantreden in 2009 een prioriteit, maar het politieke klimaat werkte niet mee. Een voorstel om in de hele VS een markt voor die vergunningen in te richten, kwam niet door het Congres.
Daarom gooide de president het over de bestuurlijk boeg. Hij kon dat doen dankzij het Hooggerechtshof, dat in 2007 had geoordeeld dat de EPA het broeikasgas CO2 als ‘vervuiling’ mocht bestempelen. Hij kondigde scherpe regels af voor de uitstoot door auto’s, en doet nu hetzelfde voor energiecentrales.
Tegenstanders
Het verzet is stevig. De Republikeinse fractieleider in de Senaat, Mitch McConnell, heeft alle vijftig gouverneurs opgeroepen de regels te negeren en geen plannen in te dienen. Maar daar heeft de EPA rekening mee gehouden: in dat geval krijgt een deelstaat voorgeschreven hoe alsnog de uitstoot omlaag moet. Uiteraard zullen er rechtszaken worden aangespannen, door deelstaten en energiebedrijven, maar deskundigen geven de tegenstanders weinig kans.
Daar komt bij dat veel staten niet eens zoveel moeite zullen hebben de opdracht uit te voeren: om milieuredenen gaat bijvoorbeeld de ene kolencentrale na de andere dicht, en dat zijn de grootste CO2-uitstoters. De nieuwe regels plaatsen de VS dan ook nog lang niet in de voorhoede van de wereld als het om klimaatbeleid gaat, hoogstens in de middenmoot, net als bijvoorbeeld de Europese Unie.
De tegenstanders van het klimaatbeleid moeten daarnaast ook de stemming onder de kiezers goed in de gaten houden: in recente peilingen zeiden twee op de drie kiezers dat ze eerder voor een kandidaat zullen stemmen als die iets wil doen tegen klimaatverandering. Democraat Hillary Clinton heeft zich dan ook zonder omwegen achter het plan geschaard. Ze wil het zelfs aanscherpen.
Maar de Republikeinen zijn nog niet zo ver, en dus kunnen hun presidentskandidaten die draai nog niet maken. Iemand als Jeb Bush wil nog wel toegeven dat de mens mede de hand heeft in de opwarming, maar ‘Amerikaanse inventiviteit’, niet overheidsdwang, moet de oplossing brengen. Concurrent Scott Walker ontloopt de discussie door te zeggen dat hij ‘geen wetenschapper is’. En de uiterst rechtse Ted Cruz blijft erbij: “Satellietwaarnemingen bewijzen dat er al zeventien jaar geen opwarming van betekenis is geweest.”